Σε νέες ιδιαίτερα αιχμηρές δηλώσεις προχώρησε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος ανέφερε ότι «αν η Ευρώπη θέλει να πολεμήσει, η Ρωσία είναι έτοιμη τώρα». Η τοποθέτηση αυτή έρχεται σε μια περίοδο αυξημένης έντασης στις σχέσεις της Μόσχας με ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αλλά και εν μέσω διαπραγματευτικών προσπαθειών για την επίλυση της κρίσης στην Ουκρανία.
Στο στόχαστρο η Ευρωπαϊκή Ένωση
Ο Πούτιν κατηγόρησε την Ευρώπη ότι «δεν έχει ειρηνική ατζέντα» και ότι τάσσεται «ανοιχτά υπέρ της συνέχισης του πολέμου». Υποστήριξε ότι οι ευρωπαϊκές θέσεις για τη διαπραγμάτευση σχετικά με το ουκρανικό ζήτημα είναι «απαράδεκτες» για τη Ρωσία και ότι η Δύση επιχειρεί να «επιβάλει τελεσίγραφα» που αγνοούν τα ρωσικά συμφέροντα ασφαλείας.
Παρά τον υψηλό τόνο, ο Ρώσος πρόεδρος τόνισε ότι η Μόσχα «δεν επιδιώκει νέα σύγκρουση» και ότι η Ρωσία «δεν θα ξεκινήσει πρώτη πόλεμο». Ωστόσο, υπογράμμισε πως η χώρα του είναι σε θέση να απαντήσει «άμεσα και αποφασιστικά» σε περίπτωση που, όπως είπε, «η Ευρώπη επιλέξει τη στρατιωτική οδό».
Το διεθνές πλαίσιο και οι διαπραγματεύσεις
Οι δηλώσεις έγιναν ενώ εξελίσσονται διεθνείς προσπάθειες, με συμμετοχή των ΗΠΑ, για την επανεκκίνηση διαλόγου ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία. Την ίδια στιγμή, ευρωπαϊκά κράτη συζητούν νέα μέτρα στήριξης προς το Κίεβο και πιθανή ενίσχυση της αμυντικής τους συνεργασίας.
Αναλυτές θεωρούν ότι η δήλωση Πούτιν απευθύνεται τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό ακροατήριο, επιχειρώντας να εμφανίσει τη Ρωσία ως χώρα που «δεν φοβάται την κλιμάκωση» ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζεται ως «μη επιθετική» δύναμη που απλώς ανταποκρίνεται στις κινήσεις της Δύσης.
Αντιδράσεις και ανησυχίες στην Ευρώπη
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν έχουν, προς το παρόν, τοποθετηθεί συλλογικά. Ωστόσο, κυβερνητικές πηγές σε Βρυξέλλες και ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εκφράζουν ανησυχία ότι η ρητορική της Μόσχας μπορεί να συνδέεται με περαιτέρω στρατιωτική κλιμάκωση στο ουκρανικό μέτωπο ή με προσπάθεια πίεσης στις διπλωματικές συνομιλίες.
Στρατιωτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι παρόμοιες δηλώσεις έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν από τη Ρωσία ως μέσο διαπραγματευτικής πίεσης, αλλά και ως προειδοποίηση προς το ΝΑΤΟ για πιθανή εμπλοκή του στην περιοχή.
Μια ρητορική που αυξάνει τους κινδύνους
Η δήλωση Πούτιν, αν και δεν συνοδεύτηκε από αναγγελία συγκεκριμένων στρατιωτικών ενεργειών, ενισχύει το ήδη τεταμένο κλίμα ανάμεσα στη Ρωσία και την Ευρώπη. Σε μια στιγμή όπου απαιτείται διπλωματική σταθερότητα, οι τακτικές δημόσιες αναφορές σε πιθανό πόλεμο δημιουργούν κλίμα αβεβαιότητας και ενισχύουν τον φόβο για περαιτέρω κλιμάκωση.